15 mrt Hoe een netwerk door Covid-19 op de IC belandt
Covid-19
Covid-19 heeft een imploderende werking op sociaal-economische netwerken. Overheden, onderwijs en ondernemers concentreren zich in coronatijd op hun kernactiviteiten en zetten nieuwe ontwikkelingen stop. Neem de Coöperatie LeerWerkCirkel (LWC), een netwerkorganisatie binnen de Quadruple Helix (zorg/onderwijs, overheid, ondernemers en burgers) die in 2018 ondersteund vanuit de Vliegende Brigade in Almere is ontstaan. Onder het motto ‘Just do it’ zijn organisaties binnen de Quadruple Helix voor Covid-19 bereid gevonden om gezamenlijk een bijdrage te leveren aan de (arbeids)participatie van mensen, die buiten het systeem zijn gevallen. Deze bereidheid komt voort uit de erkenning dat er voor deze groep geen maatschappelijk perspectief is zonder ondersteuning vanuit de gehele Quadruple Helix. Met dien verstande dat de persoon in kwestie de ondersteuningsrichting zelf bepaalt.
Helaas heeft Covid-19 de ontwikkeling van de LWC lam gelegd. Een regionale netwerkbijeenkomst bedoeld om meer deelnemers op te sporen en netwerkpartners, ambassadeurs en ervaringsdeskundigen te werven is in 2020 niet doorgaan. Dit tast niet alleen de zichtbaarheid van de LWC aan maar ook haar geloofwaardigheid. Opmerkingen als ‘Bestaat de LWC nog wel? Hoeveel deelnemers zijn er ondersteund? Welke organisaties zijn betrokken?’ worden in het eerste coronajaar gemaakt. Dit duwt de LeerWerkCirkel (LWC) richting de Intensive Care (IC).
Nieuwe werkvormen
Om in tijden van corona de LeerWerkCirkel (LWC) vlot te trekken, zijn er nieuwe manieren van samenwerking nodig. Zo wordt door de inzet van digitale instrumenten en buitenactiviteiten de verbondenheid tussen netwerkpartners worden versterkt. Maar er zijn meer krachtige innovaties voor sociale cohesie dan video-borrels en wandelingen. Het houden van dialoogsessies, het werken met beelden, het vertellen van verhalen of het uitwisselen van dromen zijn effectief in het smeden van sociale cohesie. Namelijk, de meerwaarde van dergelijke innovaties betreft niet alleen de bevordering van de onderlinge betrokkenheid maar komt ook dichter bij de sociale ambities op het gebied van maatschappelijke participatie.
In concreto, door open te staan voor redeneringen en gevoelens, die onder de oppervlakte bij netwerkpartners spelen, wordt een heldere kijk op wat er onderling gaande is gestimuleerd in een dialoog, in een verbeelding of bij storytelling. Ze geven tegenwicht aan ingeprogrammeerde en vastgeroeste denkbeelden. Immers, dialoogsessies en in het verlengde hiervan theatervoorstellingen en storytelling bieden de mogelijkheid tot verdieping in de samenzijn waar zeker in coronatijd behoefte aan is.
Welke vorm ook wordt ingezet, netwerkpartners willen met elkaar kunnen sparren, onderlinge verbonden zijn en ook wederkerigheid en veiligheid voelen. Dit versterkt de sociale verbondenheid en sociale effectiviteit.
Handreiking
De inzet van nieuwe werkvormen wordt ondersteund in het rapport van Borstlap: ‘In wat voor land willen we werken?’ Borstlap (2020) stelt daarin dat er alles aan gedaan moet worden om tot volledige arbeidsparticipatie te komen. Arbeid is véél belangrijker dan alleen inkomen. Daarom moet ervoor gezorgd worden dat zo weinig mogelijk mensen werkloos worden. De LWC ondersteunt deze zienswijze en zet hiervoor naast scholing en werk in op persoonlijke ondersteuning en maatschappelijke participatie.
Toekomst
In de nabije toekomst wil de LWC zich gaan richten op innovatieve werkvormen. Werkvormen die een beroep doen op verwoording, verbeelding en verbinding. Aangenomen wordt dat sociale verbinding en sociale cohesie in een Triple Helix netwerk een krachtig tegenwicht geven aan een natuurlijke reflex in afzonderlijk opererende organisaties om zich in crises te heroriënteren op kernactiviteiten en minder aandacht te besteden aan samenwerking.
Omdat de vorige crises, ruim 12 jaar geleden, ons heeft geleerd dat het in de koelkast zetten ofwel naar de IC sturen van nieuwe initiatieven blijvende schade aan projecten en dienstverlening veroorzaakt. Dit wil het bestuur van de LWC vóór zijn. Beter is het om aan de slag te gaan met werkvormen die gericht zijn op onderlinge verbondenheid en de gehele Triple Helix hierbij betrekken.
Almere, 6 maart 2021
Elly Zeef